شناخت کتاب های ترم اول پزشکی

اگر به‌ تازگی در رشته پزشکی قبول‌ شده‌اید و یا از علاقمندان به این رشته هستید و در ادامه برای جستجوی کتاب های این رشته به این مقاله رسیده اید نیاز است که چند نکته را قبل از شروع مقاله با هم بررسی کنیم .

نکته اول – برای شروع از شما میخواهیم که کتاب هایی که در بخش مقالات معرفی شده را در بخش فروشگاه سرچ کنید و حتما بخشی از هر کدام از این کتاب ها را به صورت آنلاین بخوانید . خواندن مقدمه یا چند صفحه از هر کتاب بهتر از هر مقاله ای شما را راهنمایی میکند .
نکته دوم – حتما سعی کنید منابع را با این اولویت بخوانید
اولویت ۱ : منابع زبان اصلی
اولویت ۲ : منابع ترجمه شده
اولویت ۳ : کتاب های خلاصه و چکیده ی منابع
نکته سوم – کتاب های علوم پایه پزشکی کتاب هایی هستند که دانشجویان این رشته در ابتدای تحصیل آنها را مطالعه میکنند اما در دانشگاه‌های مختلف در سطح کشور، منابع معرفی‌شده از طرف اساتید ممکن است رفرنس‌های متفاوتی باشند. در واقع اساتید بر حسب سلیقه ممکن است ترجمه های متفاوتی از رفرنس های هر رشته را به شما معرفی کنند اما جای نگرانی نیست چون منابع آزمون علوم پایه مشخص هستند

و نکته آخر و مهم ترین نکته :

با مطالعه دفترچه آزمون علوم پزشکی می‌توانید منابع اعلام‌شده برای هر درس را پیدا کنید. البته ما این کار را برای شما آسان کرده ایم؛ به‌طوری‌که با مطالعه این مقاله در ادامه، علاوه بر یافتن کتاب‌های ترم اول پزشکی می‌توانید با تک‌تک دروس علوم پایه و کتاب‌های مورد تائید برای آزمون جامع علوم پایه نیز آشنا شوید. همچنین برخی از منابع که به شکل خلاصه نیز تدوین‌شده و از مقبولیت مناسبی برخوردار هستند نیز به شما دانشجویان عزیز معرفی‌شده است.

۱– آسیب شناسی یا همان پاتولوژی

آسیب‌شناسی یا پاتولوژی شاخه‌ای از علوم پزشکی است که در خصوص تأثیر بیماری‌ها و آسیب آن‌ها در سطح بافتی و سلولی و مولکولی بحث می‌کند و در مورد فرآیند بیماری در یک اندام یا تمامی بدن برای شناخت ماهیت و علت‌های آن است .

کتاب پاتولوژی رابینز در دو بخش عمومی و اختصاصی ترجمه‌شده است .

۲ – آناتومی :

امروزه یکی از روش‌های آموختن آناتومی تشریح جسد توسط دانشجویان است. روش‌های دیگر شامل مشاهده ساختارهای آناتومیک تشریح شده و مدل‌های پلاستیکی یا استفاده از مدل‌های کامپیوتری و سایر تجهیزات کمک‌آموزشی می‌باشد. برای این درس دو عنوان کتاب آناتومیبرای دانشجویان گری و آناتومی بالینی اسنل معرفی‌شده است که هرکدام از این کتاب‌ها در سه بخش ترجمه‌شده اند.

بخش تنه، اندام و سر و گردن از بخش‌های اصلی این کتاب هستند که معمولاً در ترم‌های متفاوتی تدریس می‌شوند .
اساتید معمولاً برحسب مواردی خاص تصمیم می‌گیرند که کدام یکی از این کتاب‌ها را به دانشجو معرفی نمایند .

برای این درس دو عنوان کتاب آناتومی برای دانشجویان گری و آناتومی بالینی اسنل معرفی شده است که هر کدام از این کتاب ها در سه بخش ترجمه شده اند .
بخش تنه , اندام و سر و گردن از بخش هاص اصلی این کتاب هستند که معمولا در ترم های متفاوتی تدریس میشوند .
اساتید معمولا بر حسب مواردی خاص تصمیم میگیرند که کدام یکی از این کتاب ها را به دانشجو معرفی نمایند .

کتاب آناتومی اسنل ۲۰۱۹ | ترجمه دکتر عمیدی

کتاب آناتومی بالینی اسنل یکی از قوی‌ترین کتب آناتومی و از جمله رفرنس‌های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی برای دانشجویان علوم پایه پزشکی است .

این عنوان ایده آل برای دانشجویان پزشکی ، دندانپزشکی ، بهداشت  و پرستاری است . این کتاب دانش آموزان را از طریقی اصولی با  آناتومی انسانی آشنا می کند . در مورد چگونگی و چرایی هر ساختار  به خوانندگان راهنمایی‌های مفیدی ارائه و برای تشخیص‌های بالینی صحیح آن‌ها را هدایت می‌کند.

۳ – فیزیولوژی پزشکی

فیزیولوژی ( به انگلیسی: Physiology ) یا کاراندام‌شناسی* دانش عملکرد سامانه‌های زنده است و یکی از مهم‌ترین شاخه‌های زیست‌شناسی (بیولوژی) است که به مطالعه اعمال حیاتی موجود زنده، اندام‌ها، بافت‌ها، سلول‌ها و عناصر سلول می‌پردازد. برای درک عمیق اعمال حیاتی، سعی می‌گردد که خواص و روابط بین این اعمال و تغییراتشان در محیط‌های مختلف یا در شرایط گوناگون موجود زنده و با استفاده از روابط علم فیزیک و ریاضی، موردبررسی قرار گیرد. فیزیولوژی، تکامل و توسعه این اعمال در یک گونه و در یک موجود زنده و همچنین تغییرات و تطابق آن‌ها با شرایط محیطی متغیر را مورد مطالعه قرار می‌دهد.

برای این درس سه رفرنس معرفی‌شده است . کتاب‌های فیزیولوژی پزشکی گایتون , فیزیولوژی برن و لوی , مروری بر فیزیولوژی گانونگ . البته در میان این سه کتاب اکثر دانشجویان کتاب گایتون را مطالعه می‌کنند.

۴ – ایمنی شناسی

یکی از شاخه‌های زیست‌پزشکی است که به بررسی انواع واکنش ایمنی جانداران در برابر آنتی‌ژن‌های بیگانه و روند ایجاد مصونیت در برابر عوامل بیماری‌زا می‌پردازد. این علم هم به جنبه‌های فیزیولوژیک پاسخ دفاعی بدن به عوامل بیگانه، و هم به جنبه‌های پاتولوژیک سیستم ایمنی مانند بیماریهای خودایمنی، حساسیت، نقص ایمنی، واکسیناسیون و پیوند اعضاء می‌پردازد
برای این درس سه عنوان کتاب معرفی شده است که در زیر به هر سه آنها اشاره میکنیم

۵ – انگل شناسی

انگل‌شناسی علم پرداختن به موجودات زنده‌ای است که برای بدست آوردن غذا ، به‌طور موقت و یا دائم در سطح خارجی یا داخل بدن موجودات زنده دیگر زندگی می‌کنند. این علم همچنین به رابطه این موجودات به میزبانان خود می‌پردازد.

انگل‌شناسی علم پرداختن به موجودات زنده‌ای است که برای بدست آوردن غذا ، به‌طور موقت و یا دائم در سطح خارجی یا داخل بدن موجودات زنده دیگر زندگی می‌کنند. این علم همچنین به رابطه این موجودات به میزبانان خود می‌پردازد.

برای این درس سه رفرنس معرفی‌شده است که البته اصلی ترین آن‌ها کتاب انگل‌شناسی مارکل است.

۶ – بافت شناسی

یادگیری جزئیات ساختمانی ارگانها و اعضای مختلف برای فهم فعالیت فیزیولوژیک و تغییرات پاتولوژیک آن‌ها ضروری است. بنابراین بافت‌شناسی نه تنها به عنوان علمی مستقل نمی‌تواند مطرح گردد بلکه بهتر است مرتبط با سایر شاخه‌های علم پزشکی و به عنوان یکی از پایه‌های اصلی علوم پایه پزشکی مورد توجه قرار گیرد. ابزار کار اصلی در زمینه بافت‌شناسی انواع میکروسکوپها می‌باشد.

برای درس بافت‌شناسی یا هیستولوژی دو عنوان معرفی‌شده است که اصلی ترین آن کتاب بافت‌شناسی پزشکی جان کوئیرا است. این کتاب تقریبا هر سه سال یکبار ویرایش می‌شود و آخرین ویرایش آن ویرایش ۱۶ است .

کتاب بافت شناسی تالیف دکتر سلیمانی راد استاد دانشگاه علوم پزشکی تبریز یکی از قوی ترین و البته جدیدترین کتاب های تالیفی در حوزه ی علوم پایه و بافت شناسی است . در مبحث هیستولوژی یا بافت شناسی دانشجویان با تصاویر مربوط به بافت های بخش های مختلف بدن سر و کار دارند , لذا وجود شکل های رنگی در کتاب بسیار مورد نیاز است . کتاب بافت سلیمانی راد نیز با توجه به رنگی بودن و خلاصه بودن یکی از بهترین انتخاب ها برای دانشجویان ترم اول پزشکی میباشد .

کتاب بافت شناسی جاتن کوئیرا ۲۰۲۱ ویرایش شانزدهم نیز توسط انتشارات اشراقیه به صورت چاپ افست تهیه و در اختیار دانشجویان قرار گرفته است . علاقمندان میتوانند کتاب بافت شناسی جان کوئیرا ویرایش ۲۰۲۱ را از طریق سایت سفارش تهیه نمایند .

۷ – جنین شناسی یا همان رویان شناسی

به‌طور کلی جنین‌شناسی (Embryology) یکی از اصلی ترین دروس علوم پایه در رشته های مرتبط با علوم پزشکی و پیراپزشکی محسوب می‌گردد که به بررسی نحوه تکامل و تشکیل رویان در دوران بارداری و همچنین ایجاد ناهنجاری‌های مادرزادی می‌پردازد. بنابراین یادگیری دقیق و اصولی این علم تأثیر بسیار فراوانی در درک بهتر آناتومی ساختارهای مختلف بدن و همچنین چگونگی ایجاد ناهنجاری‌های مادرزادی و ناقص‌الخلقه زایی ها خواهد داشت. در این درس به‌طور کامل چگونگی تکامل یک انسان از زمان لقاح و تشکیل سلول تخم تا زمان تولد به‌صورت روز به‌روز و هفته‌به‌هفته همراه با تصاویر واقعی و شماتیک شرح داده‌شده است.

برای این درس تنها یک رفرنس اعلام شده است که با توسط مترجمین مختلف ترجمه شده است

۸ – بیوشیمی

بیوشیمی ، که گاهی به آن شیمی بیولوژیکی نیز گفته می‌شود ، مطالعه فرایندهای شیمیایی موجود در بدن و موجودات زنده است.  ازآنجایی‌که تمام گیاهان و جانوران از ترکیبات شیمیایی ساخته‌شده‌اند دانش بیوشیمی بسیار حائز اهمیت است و وظیفه بیوشیمیست ها بررسی و شناخت ساختمان ترکیبات شیمیایی و نقش آن‌ها در حیات موجودات زنده است.

برای دروس بیوشیمی سه کتاب به عنوان رفرنس‌های اصلی معرفی‌شده است.

۹ – میکروب شناسی یا همان میکروبیولوژی

میکروب‌شناسی یا ریز زیست‌شناسی یا میکروبیولوژی دانشی است که دربارهٔ شکل، ترکیب، ویژگی‌ها و بیماری‌زایی (میکروارگانیسم‌ها) یا جانداران بسیار ریز بحث و گفتگو می‌کند. جاندارانی که در میکروبیولوژی بیشتر بررسی می‌شوند. در این درس دانشجویان با چهار مبحث باکتری , ویروس , انگل و قارچ آشنا می‌شوند که تمام اینها در دو کتاب میکروب‌شناسی پزشکی جاوتز و میکروب‌شناسی مورای برای آن‌ها ارائه می‌گردد .

کتاب میکروب شناسی مورای یکی از مهم ترین و البته پر فروش ترین کتاب های رفرنس در مبحث باکتری شناسی میباشد . این کتاب که از دو بخش عمومی و اختصاصی تشکیل شده در کنار کتاب میکروبیولوژی جاوتز ۲۰۲۰ میتواند منبع مفیدی برای دانشجویان در دوره ی علوم پایه باشد .

۱۰ – ویروس شناسی

ویروس‌شناسی علمی مطالعه ویروس‌ها می‌باشد، که ذراتی بسیار ریز و غیر میکروسکوپی می‌باشند. ویروس‌ها انگل‌های داخل سلولی بوده در مواد ژنتیکی آن‌ها در پوششی پروتئینی جای دارند. ویروس‌ها را از لحاظ ساختار آن‌ها، طبقه‌بندی و تکامل، نحوه عفونی کردن و چگونگی تخریب سلول میزبان، چگونگی تعامل با ارگانیسم میزبان و سیستم ایمنی آن، بیماری‌هایی که ایجاد می‌کنند، تکنیک‌های جداسازی و کشت آن‌ها و استفاده آن‌ها در مطالعات تحقیقاتی و درمان، مورد مطالعه قرار می‌دهند. ویروس‌شناسی در دو زیرشاخه میکروبیولوژی و پزشکی مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
برای این درس دو رفرنس مشخص‌شده است . اولی کتاب ویروس‌شناسی پزشکی جاوتز و دومی ویروس‌شناسی مورای . البته کتاب ویروس‌شناسی زینسر هم جزو رفرنس هاست ولی چندان به آن رجوع نمی‌شود.

میکروب شناسی پزشکی مورای ۲۰۲۱ | جلد ۲ : ویروس -انگل- قارچ

ویروس شناسی پزشکی زینسر

 11 – ژنتیک

علم ژنتیک یکی از شاخه‌های علوم زیستی است. بوسیله قوانین و مفاهیم موجود در این علم می‌توانیم به تشابه یا عدم تشابه دو موجود نسبت به یکدیگر پی ببریم و بدانیم که چطور و چرا چنین تشابه و یا عدم تشابه در داخل یک جامعه گیاهی و یا جامعه جانوری ، به وجود آمده است. علم ژنتیک علم انتقال اطلاعات بیولوژیکی از یک سلول به سلول دیگر ، از والد به نوزاد و بنابراین از یک نسل به نسل بعد است. ژنتیک با چگونگی این انتقالات که مبنای اختلالات و تشابهات موجود در ارگانیسم‌هاست، سروکار دارد. علم ژنتیک در مورد سرشت فیزیکی و شیمیایی این اطلاعات نیز صحبت می‌کند. کتاب‌های معرفی‌شده برای این مبحث کتاب‌های ژنتیک پزشکی امری Emery و ژنتیک پزشکی کانر است . البته به‌طور کلی این دو کتاب همپوشانی بسیاری دارند برای همین کتاب امری برای بیشترین دانشجویان، به لحاظ کیفیت ترجمه،  به‌روز بودن و خلاصه بودن مطلب، کارایی بهتری دارد .

اصول ژنتیک پزشکی و ژنومیکس امری ۲۰۲۲ | ترجمه دکتر کرامتی پور

۱۲ – فیزیک پزشکی

فیزیک پزشکی به معنی کاربرد فیزیک در حرفه پزشکی است، مانند رادیوگرافی ، سونوگرافی ، بینایی‌سنجی و غیره. چون بیوفیزیک به معنی فیزیک حیات است، فیزیک پزشکی درباره فیزیک حیات بشر بحث می‌کند. مانند گردش خون ، آناتومی گوش ، آناتومی چشم و غیره. از طرفی به‌کارگیری اصول و قوانین این گروههای علمی در طرح‌ریزی و یا ساختن یک سیستم ، به ترتیب مهندسی پزشکی و بیومهندسی نامیده می‌شود.

فیزیک پزشکی به معنی کاربرد فیزیک در حرفه پزشکی است، مانند رادیوگرافی ، سونوگرافی ، بینایی‌سنجی و غیره. چون بیوفیزیک به معنی فیزیک حیات است، فیزیک پزشکی درباره فیزیک حیات بشر بحث می‌کند. مانند گردش خون ، آناتومی گوش ، آناتومی چشم و غیره. از طرفی به‌کارگیری اصول و قوانین این گروههای علمی در طرح‌ریزی و یا ساختن یک سیستم ، به ترتیب مهندسی پزشکی و بیومهندسی نامیده می‌شود.

برای این درس دو رفرنس اعلام‌شده است . کتاب فیزیک پزشکی تالیف دکتر عقابیان و فیزیک پزشکی کامرون که ترجمه خود دکتر عقابیان است .
البته دانشجویان بعضی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور مثل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی از رفرنس فیزیک پزشکی و مامایی دکتر شوشتریان استفاده می‌کنند .

۱۳ – بهداشت عمومی

سلامت (بهداشت) عمومی اشاره به «علم و هنر پیشگیری از بیماری، طولانی کردن عمر و ارتقاء سلامت انسان از طریق تلاش‌های سازمان‌یافته و انتخاب آگاهانه جامعه، سازمان‌ها، دولتی و خصوصی، جوامع و افراد دارد». سازمان بهداشت جهانى، بهداشت را چنین تعریف مى‌کند: بهداشت عبارت است از علم و فن پیشگیرى از بیمارى‌ها، افزایش طول عمر، آموزش بهداشت فردى به اشخاص، ارائهٔ خدمات پزشکى و پرستارى به‌منظور تشخیص فورى درمان، توسعه و تکمیل خدمات اجتماعى جهت رفع نیازمندى‌هاى مردم و تأمین وسایل زندگى به‌نحوى که هر فرد بتواند از سلامت و طول عمر بیشترى برخوردار گردد. بهداشت، حالت بهبود و سلامت کامل جسمانى و روانى و اجتماعى است و تنها به فقدان بیمارى یا عدم نقص عضو محدود نمى‌شود .

انشجویان برای این مبحث نیاز به استفاده از دو رفرنس دارند . اولی در بخش بهداشت عمومی و دومی که با عنوان بهداشت ۲ در دفترچه ی آزمون علوم پایه عنوان شده است بهداشت تخصصی عنوان میشود .

۱۴ – تغذیه

تغذیه چیست؟ نیاز انسان به غذا یکی از احتیاجات ذاتی یا فیزیولوژیک است که مهم‌ترین عامل بقای زندگی و طول عمر می‌باشد. احتیاج به غذا دائمی است و ارگانیسم را مجبور می‌کند تا برای بدست آوردن غذا و رفع گرسنگی کوشش کند.
ترکیب شیمیائی غذای انسان باید شامل پروتئین‌ها، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، مواد معدنی ، ویتامین و آب باشد تا رشد و سلامت یاخته‌های بدن تامین شود.این مواد با تغییراتی که در لوله گوارش حاصل می‌کند قابل جذب می‌شوند و برای تامین احتیاجات حیاتی مورد استفاده یاخته‌های بدن قرار می‌گیرند.

این در س به‌طور کلی تمام جوانب تغذیه‌ای انسان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد . رفرنس‌های این درس بسیار متفاوت و زیادند اما دو رفرنس اصلی وجود دارد که اکثریت دانشجویان از آن استفاده می‌کنند :

از این درس در آزمون علوم پایه فقط ۶ سوال می‌آید برای همین اکثر دانشجویان به کتاب‌های خلاصه رجوع می‌کنند . یکی از بهترین کتاب‌های خلاصه که در میان دانشجویان علوم پایه بسیار محبوب است کتاب GBS تغذیه است .

GBS – خلاصه تغذیه (علوم پایه پزشکی و دندانپزشکی)

۱۵ – قارچ شناسی

برای درس قارچ‌شناسی رفرنسی که معرفی‌شده کتاب قارچ‌شناسی دکتر امامی و دکتر مهبد است که بسیار حجیم است و تقریبا بیست سال پیش توسط انتشارات دانشگاه تهران چاپ‌شده است . تقریبا در میان هر یک میلیون دانشجوی علوم پایه فقط یک نفر به این کتاب مراجعه می‌کند بنابراین ما یکباره سراغ خلاصه‌هایی میرویم که جایگزین مناسبی برای این درس و کتاب هستند .

۱۶ – زبان تخصصی پزشکی

برای درس زبان تخصصی هم اصولا کتاب Medical Terminology برای دانشجویان استفاده می‌شود . در این کتاب بخش‌هایی وجود دارد که پاسخ آن و همچنین ترجمه‌ی بعضی از متون آن عموما بر عهده دانشجویان و اساتید گذاشته‌شده است. برای همین بعضی از دانشجویان از ابتدا نیاز به یک کتاب راهنما برای این درس دارند تا هم پاسخنامه آن را داشته باشند و هم برای ترجمه‌ی متون به مشکل نخورند .
در زیر هر دو کتاب , یعنی کتاب اصلی و کتاب راهنما برای شما آورده شده :

کتاب ترمینولوژی پزشکی کوهن ۲۰۲۱ | Medical Terminology

===============

نکته : برای دسترسی جامعه پزشکی استان خراسان شمالی و همچنین سایر دانشجویان در سرتاسر کشور به کتب منتشر شده جدید پزشکی می تواننداز طریق زیر اقدام به خرید و سفارش کتاب دهند:

آدرس: خراسان شمالی ، بحنورد ، پارکشهر ،بلوار استقلال ، استقلال 16
 

شماره تماس : ۰۹۳۷۷۴۲۰۰۱۷